یکی از پرجستجوترین و پیچیده‌ترین مفاهیم استفاده از وسایل اندازه‌گیری در صنعت، مفهوم کالیبراسیون است.

کالیبراسیون یک عمل اساسی در زمینه وسایل اندازه‌گیری است که دقت و قابلیت اعتماد ابزارهای اندازه‌گیری را تضمین می‌کند. این عمل شامل مقایسه اندازه‌گیری‌های یک وسیله با استاندارد معتبر و شناخته شده است تا اختلافات و خطاها را مشخص کند. هدف کالیبراسیون، تنظیم و تأیید خواندنی‌های وسیله اندازه‌گیری است تا نتایج دقیق و قابل ردیابی ارائه شود.

با این حال، کالیبراسیون اغلب در صنعت نادیده‌گرفته می‌شود و یا به‌صورت نادرست تفسیر می‌شود که باعث مشکلات و ناهم‌سنجی‌ها در اندازه‌گیری می‌شود.

در زیر چند دلیل برای اینکه مفهوم “کالیبراسیون” چرا دچار اشتباه است را بررسی می‌کنیم:

کمبود آگاهی: برخی افراد ممکن است به‌طور کامل اهمیت کالیبراسیون را درک نکنند یا از وجود آن غافل باشند. آن‌ها ممکن است فرض کنند که وسایل اندازه‌گیری به‌صورت ذاتی دقیق هستند و نیازی به کالیبراسیون ندارند.

سوءتفاهم درباره دقت دائمی: وسایل اندازه‌گیری ممکن است به دلیل عواملی مانند ساییدگی و سایر شرایط محیطی یا کهنه شدن قدرت دقت خود را در طول زمان از دست بدهند. برخی افراد به‌طور اشتباه باور دارند که دقت یک وسیله اندازه‌گیری در طول عمر آن ثابت است و کالیبراسیون نیاز ندارد.

اشتباه در تطابق با تنظیمات: کالیبراسیون اغلب با تنظیمات و یا تعمیرات اشتباه گرفته می‌شود. اگرچه کالیبراسیون ممکن است شامل تنظیمات باشد، اما هدف اصلی آن تعیین و ثبت دقت وسیله اندازه‌گیری است و نه رفع هرگونه مشکل مکانیکی یا فنی.

رعایت استانداردها: صنایعی که نیاز به رعایت استانداردهای خاصی مانند ISO 9001 اغلب ملزم به رعایت کالیبراسیون های دوره ای منظم می گردند. با این حال پیش نیازها و روند برای کالیبراسیون می تواند پیچیده باشد. این پیچیدگی میتواند برای افرادی که این الزامات را می نویسند منجر به سردرگمی و سوء تفاهم گردد.

کالیبراسیون یک فرایند اساسی در زمینه وسایل اندازه‌گیری است که دقت و قابلیت اطمینان ابزارهای اندازه‌گیری را تضمین می‌کند.

این فرایند شامل مقایسه اندازه‌گیری‌های یک وسیله با استاندارد معتبر و شناخته شده است تا هرگونه انحراف یا خطا را مشخص کند. هدف کالیبراسیون، تنظیم یا تأیید خواندنی‌های وسیله اندازه‌گیری است تا نتایج دقیق و قابل ردیابی ارائه شود.

با این حال، کالیبراسیون اغلب در صنعت به گونه ای اشتباه درک می‌شود یا نادیده گرفته می‌شود که ممکن است منجر به مشکلات و ناهماهنگی‌هایی در اندازه‌گیری شود.

در ادامه چند دلیل برای این اشتباهات را بررسی خواهیم کرد:

کمبود آگاهی: برخی افراد ممکن است به طور کامل اهمیت کالیبراسیون را درک نکنند یا از وجود آن خبر نداشته باشند. آن‌ها ممکن است فرض کنند که وسایل اندازه‌گیری به طور ذاتی دقیق هستند و نیازی به کالیبراسیون ندارند.

سوءتفاهم درباره دقت دائمی: وسایل اندازه‌گیری ممکن است به دلیل عواملی مانند ساییدگی و سایر شرایط محیطی یا پیر شدگی، قدرت دقت خود را در طول زمان از دست بدهند. برخی افراد به طور اشتباهی باور دارند که دقت یک وسیله اندازه‌گیری در طول عمر آن ثابت است و نیازی به کالیبراسیون ندارد.

اشتباه در تطابق با تنظیمات: کالیبراسیون اغلب با تنظیمات و یا تعمیرات اشتباه گرفته می‌شود. اگرچه کالیبراسیون ممکن است شامل تنظیمات باشد، اما هدف اصلی آن تعیین و ثبت دقت وسیله اندازه‌گیری است و نه رفع هرگونه مشکل مکانیکی یا فنی.

صنایع مختلفی نیاز به کالیبراسیون منظم دارند تا نیازمندی‌های تطابق را برآورده کنند. در زیر چند مثال آمده است:

5. صنعت داروسازی: در صنعت داروسازی، کالیبراسیون برای اطمینان از صحت و قابل اعتماد بودن ابزارهای استفاده شده در فرایندهایی مانند تولید دارو، کنترل کیفیت و تحقیقات بسیار حائز اهمیت است. پیروی از ضوابطی مانند شیوه‌نامه تولید خوب (GMP) و فارماکوپه ایالات متحده (USP) اغلب نیازمند کالیبراسیون منظم ابزارهایی مانند ترازوها، pH مترها، سنسورهای دما و فشار و فشارسنج ها است.
6. صنعت غذا و نوشیدنی: صنعت غذا و نوشیدنی برای کنترل کیفیت، ایمنی و پایبندی به ضوابط نیاز به اندازه‌گیری دقیق دارد. ابزارهای استفاده شده برای اندازه‌گیری پارامترهایی مانند دما، فشار، نرخ جریان، pH و محتوای رطوبت نیازمند کالیبراسیون منظم هستند تا نتایج دقیق و پیوسته ایجاد شود. پایبندی به استانداردهایی مانند نقاط کنترل مهم تجزیه و تحلیل خطر (HACCP) و قانون به روزرسانی ایمنی غذا (FSMA) اغلب کالیبراسیون را الزام می‌کند.
7. صنعت پتروشیمی و نفت‌: در صنعت پتروشیمی و نفت‌، اندازه‌گیری دقیق پارامترهایی مانند سطح، فشار، دما و نرخ جریان برای ایمنی و کارایی بسیار حائز اهمیت است. سازمان‌های نظارتی مانند انجمن صنعت نفت آمریکا (API) و سازمان بین‌المللی استانداردها (ISO) الزام کننده کالیبراسیون منظم ابزارها برای حفظ تطابق با استانداردهای صنعتی هستند.
8. صنعت نظارت و آزمون محیطی: سازمان‌های نظارت و آزمون محیطی نقش مهمی در ارزیابی کیفیت هوا، کیفیت آب، آلاینده‌ها و سایر پارامترهای محیطی دارند. ابزارهای استفاده شده در این برنامه‌ها، از جمله تحلیل گرهای گاز، شمارنده ذرات، تحلیل گرهای رطوبت و ابزارهای هواشناسی، نیازمند کالیبراسیون منظم هستند تا جمع‌آوری داده‌های دقیق و پایبندی به ضوابط محیطی صورت پذیرد.
9. صنایع هوایی و دفاع: ارگان های هوایی و فضا برای کاربردهای مختلفی مانند مسیریابی، نگهداری هواپیما و سیستم‌های سلاح نیازمند اندازه‌گیری دقیق و ابزارهای دقیق است. پایبندی به استانداردهای صنعتی، از جمله استانداردهای تعیین شده توسط سازمان مدیریت هوانوردی فدرال (FAA) و وزارت دفاع (DoD)، نیازمند کالیبراسیون منظم ابزارهای بحرانی مانند آلتیمتر، شتاب‌سنج‌ها، ترانسدیوسرهای فشار و سیستم‌های مسیریابی است.

این فقط چند مثال از صنایعی هستند که کالیبراسیون منظم برای نیازمندی‌های تطابق ضروری است. با این حال، مهم است توجه داشته باشید که صنایع دیگری نیز از جمله صنعت تولید، انرژی، خودرو و بهداشت نیازمندی‌های کالیبراسیون خاصی برای اطمینان از اندازه‌گیری دقیق و قابل اعتماد دارند.

در زیر جزئیات تکمیلی درباره صنایعی که نیازمند کالیبراسیون منظم برای تطابق با تعهدات قانونی هستند، آمده است:

صنعت پزشکی و بهداشت: در حوزه پزشکی و بهداشت، اندازه‌گیری‌های دقیق برای ایمنی بیمار و درمان موثر بسیار حائز اهمیت است. ابزارهایی مانند دستگاه فشار خون، پمپ‌های تزریق، دماسنج‌ها و تجهیزات تصویربرداری پزشکی نیازمند کالیبراسیون منظم هستند تا دقت را حفظ کرده و با ضوابطی مانند رهنمودهای اداره غذا و دارو (FDA) و استانداردهای ISO 13485 برای سیستم‌های مدیریت کیفیت دستگاه‌های پزشکی سازگار باشند.

صنعت خودرو: صنعت خودرو برای فرآیندهای تولید، آزمون آلایش، و ارزیابی عملکرد خودرو بر اندازه‌گیری دقیق وابسته است. کالیبراسیون در ابزارهای استفاده شده در آزمون موتور، تحلیل گرهای آلایش، ارزیابی کارایی سوخت و تشخیص خودرو برای اطمینان از تطبیق با ضوابط تعیین شده توسط سازمان‌هایی مانند جامعه مهندسان خودرو (SAE) و سازمان حفاظت محیط زیست (EPA) ضروری است.

صنعت برق و انرژی: در بخش برق و انرژی، اندازه‌گیری دقیق و کنترل پارامتر هایی مانند ولتاژ، جریان، قدرت و انرژی برای عملکرد کارآمد، ایمنی و محاسبات قبض بسیار حائز اهمیت است. پایبندی به استانداردها و ضوابط صنعتی مانند کمیسیون بین‌المللی نصب برق‌ (IEC) و انجمن ملی سازندگان تجهیزات برقی (NEMA) اغلب نیازمند کالیبراسیون منظم ابزارهای استفاده شده در تولید، توزیع و مصرف برق است.

آزمایشگاه‌های آزمون و کالیبراسیون: خود آزمایشگاه‌های آزمون و کالیبراسیون باید استانداردها و ضوابط اعتبارسنجی خاصی را برآورده کنند. این آزمایشگاه‌ها خدمات کالیبراسیون را برای صنایع و ابزارهای مختلفی ارائه می‌دهند. 

برخی از استانداردها و مقررات رایج صنعتی که صنعت برق و انرژی باید از آنها پیروی کند چیست؟

صنعت قدرت و انرژی باید با استانداردها و مقررات مختلف صنعتی راهبردی را که ایمنی، قابلیت اعتماد و کارایی را تضمین می‌کند، رعایت کند.

در ادامه چندین استاندارد و مقررات مشترک قابل اجرا در بخش قدرت و انرژی آورده شده است:

استانداردهای کمیسیون بین‌المللی الکتروتکنیک (IEC :(IEC استانداردهای بین‌المللی برای فناوری‌های الکتریکی و الکترونیکی را تعیین می‌کند. چندین استاندارد IEC مربوط به صنعت قدرت و انرژی است که شامل مواردی مانند ایمنی الکتریکی، حفاظت سیستم قدرت، سیستم‌های مدیریت انرژی و پروتکل‌های ارتباطی می‌شود.

کد الکتریکی ملی (NEC :(NEC یا NFPA 70 مجموعه‌ای از استانداردها و مقررات الکتریکی است که به طور گسترده در ایالات متحده مورد پذیرش قرار می‌گیرد. این کد شیوه‌های نصب ایمن برای سیم‌کشی، تجهیزات و سیستم‌های الکتریکی را پوشش می‌دهد، از جمله آن‌هایی که در تولید، توزیع و استفاده از قدرت استفاده می‌شود.

استانداردهای موسسه مهندسان برق و الکترونیک (IEEE :(IEEE استانداردهایی را برای جنبه‌های مختلف صنعت قدرت و انرژی توسعه می‌دهد، از جمله مهندسی سیستم قدرت، شبکه‌های هوشمند، یکپارچه‌سازی انرژی تجدیدپذیر، عایق‌بندی الکتریکی و تقویت حفاظتی. استانداردهایی مانند IEEE 1547 قوانین اتصال منابع انرژی توزیع شده را به شبکه قدرت تنظیم می‌کند.

استانداردهای شرکت قابلیت اطمینان برق شمال آمریکا (NERC :(NERC یک مقام نظارتی است که مسئول اطمینان و امنیت شبکه قدرت شمال آمریکا می‌باشد. NERC استانداردهایی به نام استانداردهای اطمینان NERC توسعه و اجرا می‌کند که شامل زمینه‌هایی مانند عملیات شبکه، امنیت سایبری، حفاظت زیرساخت‌های بحرانی و رعایت اجباری توسط ارائه دهندگان خدمات و اپراتورهای شبه استانداردها و مقررات مختلف صنعت قدرت و انرژی توجه داشته باشید که می‌تواند براساس عواملی مانند موقعیت جغرافیایی، منابع انرژی (مانند سوخت‌های فسیلی، انرژی‌های تجدیدپذیر یا اتمی) و نوع موجودیت‌های درگیر (شرکت‌های ارائه دهنده خدمات عمومی، تولیدکنندگان قدرت مستقل و غیره) متغیر باشد. رعایت این استانداردها و مقررات باعث اطمینان از عملکرد ایمن و قابل اعتماد سیستم‌های قدرت می‌شود، پایداری محیطی را ترویج می‌کند و سازگاری شبکه را پشتیبانی می‌کند.

شرکت احیاگران ابزاردقیق تاج نمایندگی احیاگران ابزاردقیق تاج تعمیر و تجهیز برند های معتبر ابزاردقیق مانند اندرس هاوزر ABB یوکوگاوا کرونه روزمونت جهت خرید انواع فلومتر (ورتکس، مغناطیسی، مس فلو / جرمی)، لول متر (دیاپازونی، راداری، هدایتی)، پرشر / فشار سنج و تعمیرات تخصصی ابزاردقیق با ما در تماس باشید.

مهندس رضا تاج

تلفن: 09151211239

تارنما: www.ehyagran.ir

ایمیل: ehyagran.ir@gmail.com

https://wa.me/989151211239

https://instagram.com/Ehyagran