1. تکرارپذیری
2. خطی بودن
3. برون‌مرکزیت

تکرارپذیری به دو دسته ی تکرارپذیری در کل توان دستگاه و تکرارپذیری در نصف توان آن تقسیم می شود.

کالیبراسیون دستگاه توزین یا همان ترازو را در همان نقطه ای که از ترازوی استفاده می شود انجام دهید. یا به عبارت دیگر وزنه مورد استفاده جهت کالیبراسیون را در همان محل روی کفه که معمولا بار را روی آن قرار می دهیم قرار دهید.

قبل از انجام کالیبراسیون ترازو، ترازو را به درستی تراز کنید و از طریق انجام کالیبراسیون داخلی تعادل دستگاه را بررسی و تامین کنید. روش کالیبراسیون داخلی در سیستم انجام و ایجاد تنظیمات و تعادل دستی دستگاه آورده شده است.

انجام تعادل وزن را مطابق با مدت زمان قید شده برای گرم شدن دستگاه در دفترچه راهنما پیاده سازی کنید. برای تثبیت حرارتی وزنه ها، وزنه ها را در همان محیط و در مجاورت با ترازوی توزین نگه دارید.

برای کالیبره کردن دستگاه توزین با یک دقت ویژه دقت خاص وزنه ها جهت توزین و کالیبراسیون مورد نیاز است.

بر همین اساس، دقت صحیح وزن را برای کالیبراسیون ترازوی توزین انتخاب کنید.

رویه کالیبراسیون ترازو توزین

از سری مقالات کالیبراسیون و اتوماسیون، نوشته Saurabh Vaidya، ترجمه عطاریان؛ برگرفته از سایت تجهیزات ابزاردقیق

روش کالیبراسیون ترازوی توزین در زیر ذکر شده است.

تکرارپذیری

تکرارپذیری اندازه گیری کمّی از تغییرات در اندازه گیری های متعددی است که در شرایط محیطی یکسان ترازو و سیستم توزین انجام می شود.

این تست برای بار کامل و نیمی از توان کامل ترازو انجام می شود

به عنوان مثال، برای ترازو 200 گرمی، نیم بار 100 گرم و بار کامل 200 گرم است.

1. دکمه صفر روی ترازو را فشار دهید
2. وزن (بر اساس نصف بار کامل) را در ترازو نگه داشته و قرائت وزن را یادداشت کنید
3. وزنه را برداشته ولی ترازو را صفر نکنید.
4. مجدداً روی ترازوی وزنه قرار دهید.

این مرحله را 10 بار تکرار کنید. انحراف استاندارد را پیدا نمایید.

خطی بودن

خطی بودن به میزان انحراف از مقدار اسمی وزن اطلاق می گردد.

برای مثال، قرائت استاندارد وزن 1 گرم 1.00054 گرم است و حال آنکه قرائت ترازوی مورد کالیبراسیون 1.012 گرم است. در نتیجه خطای خطی توزین ترازو عدد زیر است

1.00054 – 1.012= – 0.01146 گرم

در حالت ایده‌آل، باید یک نمودار خطی مستقیم بین وزن استاندارد و قرائت مشخص شده باشد. این تفاوت را خطای خطی می نامند.

بطور معمول حداقل 10 قرائت با وزن های مختلف از جمله بدون بار و بار کامل انجام می شود.

1. دکمه صفر روی ترازو را فشار دهید
2. حداقل وزن را روی کفه توزین قرار دهید و مقدار آن را یادداشت کنید.
3.  وزنه بعدی را روی ترازو قرار دهید، مقدار را یادداشت کنید. (ترازو را صفر نکنید، اگر قرائت ترازو در حالت بدون وزنه صفر نیست، خواندن تصحیح شده = خواندن نشان داده شده – خواندن صفر) می باشد.
4. مراحل افزایش ترتیب وزنه ها و کاهش ترتیب وزن ها را تکرار کنید. این مرحله را دو بار تکرار کنید.

به ترتیب افزایشی، به ترتیب کاهشی، به ترتیب افزایشی، به ترتیب کاهشی

• میانگین خواندن هر وزن را در نظر بگیرید.
• خطی = خواندن استاندارد – خواندن ترازوی وزنی (UUC).

(UUC واحد تحت کالیبراسیون است)

عدم مرکزیت

وزنه مورد استفاده در تست عدم مرکزیت باید بصورت تک وزنه باشد.

موقعیت توزین روی ظرف توزین باید ½ تا ¾ فاصله کل باشد.

1. وزن را بین 1/2 تا 1/3 بار کامل انتخاب کنید و آن را در مرکز قرار دهید (موقعیت 1) و مقدار را یادداشت کنید.
2. وزنه را به ترتیب در موقعیت های 2، 3، 4 و 5 قرار دهید و خوانش ها را یادداشت کنید.
3. این قرائت ها را به ترتیب از قرائت مرکزی کم کنید. (1-2، 1-3، 1-4، 1-5)
4. حداکثر تفاوت عدم مرکزیت / Eccentricity است.

روش جایگزین:

1. وزنه را در موقعیت 1 ترازوی توزین قرار داده و ترازو را صفر کنید.
2. وزنه را به ترتیب در موقعیت های 2، 3، 4، و 5 قرار داده و خوانش ها را یادداشت کنید.
3. حداکثر قرائت عدم مرکزیت یا همان عدد خروج از مرکز است.

اشتباهات رایج هنگام کالیبراسیون ترازوی توزین

در آزمون خطی، خواندن یک وزن منفرد چهار بار به طور مداوم گرفته می شود. و سپس خوانش وزن بعدی گرفته می شود. این کار در حقیقت، تکرارپذیری ترازو را نشان می دهد نه خطی بودن آن را.

روش صحیح این است که قرائت ها را به ترتیب افزایش از حداقل به حداکثر بار ممکن و سپس به ترتیب کاهش از حداکثر بار به حداقل بار ممکن انجام دهیم. این چرخه را دو بار تکرار کنید و میانگین را پیدا کنید.

اشتباه دیگر در تست عدم مرکزیت / Eccentricity، اتفاق میافتد زمانی که وزن درست بین 1/2 تا 1/3 محدوده ظرفیت ترازو درستی انتخاب نشده یا از یک وزنه تک استفاده نشده است.

راه صحیح این است که از یک وزنه استفاده کرده و میزان آن را بین 1/2 تا 1/3 حداکثر دامنه انتخاب کنید.